Στην υπέρταση και τους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισής της αφιερώνει φέτος ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας, που τιμάται την Κυριακή 7 Απριλίου.
Η επιλογή της υπέρτασης θεωρείται ιδιαίτερα εύστοχη, αφού τόσο σε παγκόσμια κλίμακα όσο και σύμφωνα με στοιχεία που αφορούν την Ελλάδα, η υψηλή αρτηριακή πίεση φαίνεται να έχει άμεση σχέση με την οικονομική δυσπραγία αλλά και την ανεργία.
Δεδομένης μάλιστα της επιβάρυνσης των ασφαλιστικών ταμείων από τους χρονίως πάσχοντες, η Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης επισημαίνει τη σχέση που έχει η υπέρταση με το στρες και την οικονομική στενότητα και προτείνει εναλλακτικούς τρόπους αντιμετώπισης της που δεν επιβαρύνουν οικονομικά τις δομές υγείας και τον πολίτη.
Άγχος και υπέρταση
Ο Κωνσταντίνος Τσιούφης, Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας της Α’ Καρδιολογικής Κλινικής, του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο «Ιπποκράτειο» Νοσοκομείο Αθηνών, εξηγεί ότι οι περισσότερες επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν να υπάρχει σχέση μεταξύ του χρόνιου στρες και της εμφάνισης και εγκατάστασης της υπέρτασης. Επίσης, το χρόνιο στρες συνδέεται στενά και με τις επιπλοκές της υπέρτασης.
«Οι ασθενείς με έντονο, καθημερινό στρες είναι συνήθως άτομα που όχι μόνο αυξάνεται έντονα η πίεσή τους σε στρεσογόνα ερεθίσματα αλλά έχουν και την τάση να ακολουθούν λιγότερο υγιεινό τρόπο ζωής. Με άλλα λόγια, οι μελέτες δείχνουν πως καταναλώνουν συνήθως περισσότερες ‘έτοιμες’ τροφές, αλάτι, αλκοόλ και καφεϊνούχα σκευάσματα με αποτέλεσμα να επιτείνεται το πρόβλημα της αυξημένης αρτηριακής πίεσης. Άτομα με αυξημένο άγχος και κατάθλιψη συχνά δεν ακολουθούν την προτεινόμενη αντιϋπερτασική αγωγή και σαν να μην φτάνει αυτό έρευνες έχουν δείξει ότι εμφανίζουν διαταραχή των νευρο-ορμονικών μηχανισμών ρύθμισης της πίεσης», επισημαίνει ο κ.Τσίουφης.
Γυμναστική: το «κλειδί» στη διαχείριση της υπέρτασης
Η συχνή αερόβια άσκηση -30 λεπτά, 5 ως 7 φορές την εβδομάδα- μπορεί να μειώσει και το στρες και την αρτηριακή πίεση τόσο σημαντικά ώστε να μειωθεί κατά 20% η θνησιμότητα σε πληθυσμούς υπερτασικών. Παράλληλα, η διακοπή του καπνίσματος, η βελτίωση της διατροφής ώστε να περιλαμβάνει λιγότερα λιπαρά και αλάτι (καθώς τα τελευταία σχετίζονται με διέγερση του συμπαθητικού συστήματος), και η αντιμετώπιση του στρες με ειδικές τεχνικές (μετά από συμβουλή ειδικών) μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, πάντα σε συνδυασμό με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή υπό την παρακολούθηση του θεράποντα γιατρού.
Μετρήστε μόνοι σας την αρτηριακή σας πίεση
Ο Γεώργιος Σ. Στεργίου, αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας – Υπέρτασης, στην Γ’ Παθολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Νοσοκομείο «Σωτηρία», παραδέχεται ότι η παρακολούθηση της πίεσης από τους ίδιους τους υπερτασικούς ασθενείς στο σπίτι είναι πολύ διαδεδομένη σε πολλές χώρες και στην Ελλάδα.
Τα οφέλη:
* Κατ’ αρχήν οι μετρήσεις γίνονται στο περιβάλλον του ασθενή και όχι σε ένα ιατρείο ή νοσοκομείο όπου τα επίπεδα του στρες ανεβαίνουν και μαζί τους εκείνα της πίεσης. Έτσι αποφεύγεται η λεγόμενη «υπέρταση της λευκής μπλούζας» και η «συγκαλυμμένη υπέρταση». Εξάλλου έχει διαπιστωθεί ότι η πίεση στο σπίτι είναι χαμηλότερη από όσο στο ιατρείο.
* Στο σπίτι υπάρχει η δυνατότητα πολλών μετρήσεων σε διάστημα ημερών, εβδομάδων ή μηνών, γεγονός που δίνει την δυνατότητα συγκρίσεων και διερεύνησης των παραγόντων που επηρεάζουν κάθε ασθενή.
* Οι δύο παράγοντες που προαναφέρονται οδηγούν σε καλύτερη ρύθμιση της πίεσης.
Αλλάξτε τρόπο ζωής, αντιμετωπίστε την υπέρταση
Ο Αθανάσιος Ι. Μανώλης, συντονιστής διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του «Ασκληπιείου» Βούλας και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Υπέρτασης εξηγεί ότι «πρώτο και απαραίτητο μέτρο -σύμφωνα με όλες τις διεθνείς οδηγίες- αντιμετώπισης της υπέρτασης είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής σε 3+1 σημεία.»
Τα τρία αφορούν μειώσεις και το ένα αύξηση:
* Μειώνουμε την πρόσληψη αλατιού,
* Μειώνουμε το σωματικό βάρος.
* Μειώνουμε την κατανάλωση αλκοόλ.
* Αυξάνουμε την καθημερινή άσκηση του σώματος μας.
Αυτά τα τέσσερα σημεία, μπορούν να εμποδίσουν την εμφάνιση της υπέρτασης σε όσους έχουν προδιάθεση (λειτουργούν, δηλαδή, προληπτικά), επαναφέρουν σε φυσιολογικά επίπεδα την ήπια υπέρταση χωρίς να χορηγηθεί θεραπεία και ρυθμίζουν την υψηλή υπέρταση σε καλύτερα επίπεδα ώστε να είναι δυνατή η μείωση των φαρμάκων.
Και επειδή οι αριθμοί είναι αδιάψευστοι μάρτυρες του τι μπορεί να προσφέρει στην πράξη η αλλαγή του τρόπου ζωής, ας δούμε μερικά από τα πορίσματα μελετών:
* Η μείωση της πρόσληψης άλατος σε 2.4 νατρίου την ημέρα -από κάθε πηγή- οδηγεί σε μείωση της αρτηριακής πίεσης από 2 ως 8 mm Hg. Δηλαδή αν κάποιος έχει πίεση 143/92 mm Hg (δηλαδή είναι υπερτασικός) μπορεί να την κατεβάσει σε 138/88 mm Hg (δηλαδή εκτός των παθολογικών ορίων).
* Η απώλεια κιλών οδηγεί σε μείωση της αρτηριακής πίεσης από 5 ως 20 mm Hg για κάθε 10 κιλά μείωσης του σωματικού βάρους.
* Η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ σε λιγότερο από δύο ποτά την ημέρα οδηγεί σε μείωση της αρτηριακής πίεσης από 2 ως 4 mm Hg.
* Περπάτημα 30 λεπτών την ημέρα 5 ως 7 ημέρες την εβδομάδα έχει ως αποτέλεσμα μείωση της αρτηριακής πίεσης από 4 ως 9 mm Hg.
* Όταν φρούτα, λαχανικά και τροφές με χαμηλά λιπαρά αποτελούν την καθημερινή μας διατροφή η αρτηριακή πίεση μειώνεται κατά 8-14 mm Hg.
* Τέλος φαίνεται ότι η αντικατάσταση του άλατος με άλλο χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο και αυξημένης σε κάλιο οδηγεί σε μείωση της αρτηριακής πίεσης κατά 5.4 mm Hg.
Νοστιμιά χωρίς …αλάτι
Την μαγειρική χωρίς αλάτι αλλά με μπόλικη νοστιμιά κάνει πράξη εδώ και χρόνια ο σεφ Λευτέρης Λαζάρου, συνεργαζόμενος στενά με την επιστημονική κοινότητα στην παροχή διατροφικών οδηγιών και μαγειρικών συμβουλών σε ασθενείς με υπέρταση.
«Μετά από πολλές πρόβες και γευστικές δοκιμές διαπίστωσα ότι μπορούμε να μαγειρέψουμε νόστιμα και υγιεινά. Ανατρέχοντας στην βιβλιογραφία κατάφερα να φτιάξω ένα μίγμα από αποξηραμένα βότανα» που μπορούν να αντικαταστήσουν το αλάτι σε όλων των ειδών τα φαγητά, εξηγεί ο κ.Λαζάρου.
Κι επειδή τα μίγματα αποξηραμένων βοτάνων και μυρωδικών έχουν αρκετή δυσκολία για να παρασκευαστούν στις ιδανικές αναλογίες, ο σεφ συνεργάζεται με εταιρίες εμπορίας και παρασκευής τροφίμων ώστε να μπορείτε να τα βρείτε έτοιμα στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Πηγή: tanea.gr
